telegram Type > or the quotation marks ["] for the pharyngals or the capital vowels. Your Source of Authentic Islamic Books, Videos, Audio & Graphics. 0:00 0:08:25. [2] [3] Está localizada no sudeste do país, às margens do rio Dniepre.Dnipro é a capital e centro administrativo do óblast de Dnipropetrovsk. ምስርሐ ባህርያዊ ቋንቋ - ቀማሪት ንመልእኽቲ ባህርያዊ ቋንቋ ደቂ ሰባት ከም እትርድኦ ንምግባር ዝመራመር ዓውዲ እዩ። ቀመራዊ ስነ-ልሳን ዝብል ቋል ውን ተመሳሳሊ ዕዮ ይገልጽ።, 4. እዚ ገጽ እዚ ንመወዳእታ ግዜ ብ17 ጥሪ 2023 ሰዓት 23:38 ተመዓራርዩ ነይሩ። ጽሑፍ ኣብ ትሕቲ ፍቓድ ክርኤቲቭ ኮመንዝ ባህርይ ተመሳሳሊ ምክፋል 3.0 (Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License) ይርከብ እዩ፤ ተወሰኽቲ ውዕላት ከተግብሩ ይኽእሉ እዮም። ነዚ መካን እዚ . Level B (basic) conformance requirements plus new features: Allows embedding of XML, CSV, CAD, word-processing documents, spreadsheet documents, and other file formats into PDF/A conforming documents መራገፊ. ዕድሜኦም ትሕቲ 21 ዓመት ዝዀኑ ማሪዋና ክጥቀሙ ማሪዋናሕጊ ኣይፈቅድን እዩ። 3. Traditional mirage and its consequences on environment, The history of eritrea by othman saleh sabby, ዝተሓትመሉ ዓመተ ምሕረት፣-                                    1978. Франция) — рытвыв Европаын ыджыт канму. መጽሓፍ ኣይሁድ ታናኽ፥ ኣብዘን ዝስዕባ ሰለስተ ክፋላት ይምቀል። (1) ቶራ (እብራይስጢ፡ תּוֹרָה፡ "ሕጊ") ሓሙሽተ መጽሓፍቲ ሕጊ ኮይኑ፥ መጀመርታ ታሪኽ እስራኤላውያንን ሕጎምን፥ ኪዳን ምስ ኣምላኽ እስራኤልን ይሕዝ። (2 . 2 ይ ክፋል «እቲ ናይ ኣምላኽ ሰብ ፍጹም፡ ንሰናይ ግብሪ ዘበለ ኣጸቢቑ ዝተዳለወ ምእንቲ ኪኸዉን፡ ብመንፈስ ኣምላኽ ዝተጻሕፈ ቅዱስ መጽሓፍ ንትምህርቲ ፡ንተግሳጽ፡ ንምእራም፡ ቅኑዕ ናብራ ንምምሃር ይጠቅም እዩ።» 2ይ ጢሞ 3፥16-18 . Area where Swahili is spoken natively in Africa—it has spread further south and west as a regional lingua franca. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. ዝነበረ ማሕበራዊ ናብራ ህዝቢ ዝነበረ ሞራላዊ ዉድቀትን ሓደ ሰብ ንሂወቱ ምስ ናይ ዓለም ደስታ ኣዛኒቑ ንድሕነት ነፍሱ ክሓስብ ከምዘለዎ ንምዝኽኻር እተጻሕፈ ልብ-ወለድ እዩ።, “ጥቅሚ ትምህርቲ ዝገልጽ ልብ-ወለድ እዩ። ሓደ ወዲ ሓረስታይ ትምህርቲ ብምምሃሩ ካብቲ ዝነበሮ ሽግር ነጻ ኮይኑስ ካብ ሓዘን ናብ ደስታ ከምዝበጽሐ ይነግር። ሽጋራን መስተን ጉድኣት ከምዘስዕቡ ብምፍላጥ መንእሰያት ካብዚ ነገራት እዚ ናጻ ክኾኑ እሞ ትምህርቲ ክከታተሉ ይሕብር። ናይ ኣቦን ኣደን ኣብ ሓዳር ብሓደ ዘይምዃን ንኣተዓባብያ ዉላድ ሽግር ከምዝፈጥር ይገልጽ። ሃይማኖት ከኽብር ኣብ መንጎ ደቂ ሰባት ፍቕሪ ክህሉ መጸዋዕታ ይገብር። ናይ ጸሎትን ፍቕሪ ምህላዉ ምስ እግዚኣብሀር ከምዘተዓርቅ ይነግር። ኣብ መንእሰያት ኣዋልድ ዝርአ ኩነታት ሕማቅ ምዃኑ ገሊጹ ንዝመጽእ ሂወተን ብጽቡቅ ንኽሓልፋ ናይ ወላዲ ምኽሪ ከምዘድልየን ይሕብር”።, “እዚ ልብ-ወለድ ክልተ ታሪኽ ዝሓዘ እዩ። ቀዳማይ ክፍሊ ኣብ ገዳም ተደርብዩ ዝተረኽበ ቆልዓ ብፈለስቲ ከምዝዓበየ ይገልጽ። ኣብ ትሕቲ ወለዱ ስለ ዘይዓበየ ከምቶም ምስ ስድራ ቤቶም እና ተጻወቱ ዘሕልፍዎ ጊዜ ንኸሕልፍ ዕድል ብዘይ ምርካቡ ኣብ ኣእምርኡ ጭንቀት ከም ዝነበሮ፣ ናይ ወለዱ እንታይነት ንኽፈልጥ ኣብ ዝገበሮ ጻዕሪ ናብ ሞት ከም ዘብጽሖ የዘንቱ።, ቀጺሉ ኣብ ካልኣይ ክፍሊ ናይቲ ኣብ ቀዳማይ ክፍሊ ዝተጠቅሰ ቆልዓ ናይ ኣዲኡ ታሪኽ ዝምልከት እዩ። ብሞት በዓል ቤታን  ብምጥፋእ ወዳን ኣብ ከቢድ ሓዘንን ሽግርን ከምዝወደቐት ይዝርዝር። እቲ ታሪኽ ናይ ቃል ኪዳን ክብርን ናይ ዉላድ ፍቕርን ክሳብ ክንደይ ከቢድ ምዃኑ ይነግር። ኣብቲ ልብ-ወለድ ሕንቅል ሕንቅሊተይ ጽዉጽዋይ፣ ባህላዊ ጸወታታት፣ ናይ መርዓን ናይ ሓዘንን ግጥምታት፣ ደርፊ ይርከብዎ። ብቛንቛ ግእዝ ዝተጻሕፉ ብዙሓት ሃይማኖታዊ ጥቅስታት ኣለዉዎ”።, “ትምህርቲ ምምሕዳርን ኣብ ጉዕዞ ዕብየት ሓደ ሃገር ዘለዎ ጊደ ዝምልከት እዩ። ብዛዕባ ሓንቲ ብመነባብሮኣን ኣመሓዳድረኣን ድሕር ዝበለት ሃገር እቶም ህዝባን ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ ሃገሮም ከይተጠቅሙሉ ንነዊሕ ግዜ ከምዘጸንሑ”።, “ሓደ ህርኩት ወደባት “ኣከቦም” ዝተባህለ ኣብ ወጻኢ ሃገር ተማሂሩ ናብ ዓዱ ተመሊሱ ድሕሪ ምምጻእ ብኣተሓሳስብኡ ንፉዕ ስለዝነበረ ናይ ሃገር ፕረሲደንት /መራሒ/ ኮይኑ ተመርጸ። ሓላፍነት ምስተዋህቦ ኣብታ ሃገር ዓቢ ናይ ልምዓትን ዕብየትን ለዉጢ ከምዝገበረ ይገልጽ። ዝተፈላለዩ ናይ ኢኮኖሚ ልምዓት ብምስራሕን ሃገር ክትምዕብል ከምዝከኣል ይዝርዝር። ፖለቲካዊ ኣመራርሓ ሃገር ከመይ ጌርካ ከምእትሕንጽጽ የብርህ። ብዛዕባ ሰራሕተኛታት ኣብ ስራሕ ምምዳብ ኣከባብራ በዓላትን ኣወሃህባ ፍርድን፣ ብወገን ንግዲ መምርሒ ከም ዘዉጽእ። ኣብያተ ትምህርቲ ንሓደ ሃገር ኣድላይ ከምዝኾነን ዝተማህረ ሰብ ዝበለጸ ኣመራርሓ ነጻነትን ፍትሕን ከም ዝህቦ ይገልጽ።”, “ትሕዝቶ እዚ መጽሓፍ  ብዛዕባ ወለዲ ንደቖም ክገብርዎ ዝግብኦም ኣገባብ ኣተዓባብያ ናይ ሽጋራን መስተን ዙረትን ጉድኣቱ ይገልጽ። ብዛዕባ ጥቅሚ ትምህርቲ፣ ብሰፊሑ ይዛረብ። ጽቡቅ ምግባር ጽቡቅ ምዃኑ፣ ሃብቲ ናይ ስድራ ቤት ዘይምእማን ፓርቲ ሲነማ ናይ ዓርከይ ዓርከይ ጥቅሙን ጉድኣቱን፣ ገንዘብ ካብ ኣመጻጽኣኡ ኣተሓሕዝኡ፣ ስራሕ ዘይምንዓቅ፣ ቓል-ኪዳን ምኽባር፣ ንዝመጽእ ምሕሳብ ዝኣመሰሉ ሓሳባት ኣብሪሁ ይገልጽ”።, “ክልተ ነገራት ዝሓዘ ልብ-ወለድ ኢዩ። ቀዳማይ፣ ናይ ፋሽሽቲ ጣልያን ናይ ባንዳታት ምኽሓድ ዘርኢ ኢዩ። ናይ ፋሽሽቲ ኣገዛዝኣ ብምቅዋም ኢትዮጵያ እንታይ ዓይነት ኣመሓዳድራ ከምዘድልያ ርእይቶ ይህብ።, ካልኣይ፣ ብዛዕባ ናይ ፍቕሪ ታሪኽ ዘለዎ ኢዩ። ብፍቕሪ ተላዒሎም ሕጋዊ ዘይኮነ ርክብ ግብረ ስጋ ምፍጻም ዘስዕቦ ሽግር የርኢ።ናይ ወላዲ ካብ ልክዕ ዝሓለፈ ምቁጽጻር ንዉላድ ናብ ዝዓበየ ጥፍኣት ከምዘምርሕ የረድእ”።, “ቅንኢ ብዛዕባ ሽግር ምኽንያት ጌሩ ዝተጻሕፈ እዩ። ኣብ ዓዲ ሃርኮተ ዝተባህለት ዓዲ “ኣይተ ኣዕበዮም” ዝተባህሉ ሃብታም ሰራሕተኛ ንዕቤት ሃገሮም ዝግደሱ ምንባሮም ይገልጽ። ህዝቢ ንስራሕ ንትምህርቲ ክለዓዓል ብማለት ቤት ትምህርቲ ከምዘስርሑ። “ዓንኬላ” ዝተባህለ ወዲ ዓዶም በዚ ናቶም ተግባራት ቀኒኡ ብህዝቢ ክጽልኡን ክቐትሎምን ይጽዕር ከምዝነበረ፣ ሓደ መዓልቲ ኣይተ “ኣዕበዮም” ኣብቲ ዓዲ ሓደ ኣራዊት ኣሸጊሩዎም ስለዝነበረ ንዕኡ ክቀትልዎ ከዱ ነቲ ኣራዊት ክቐትሉ ተሃስዮም ደኺሞም እንከለዉ “ዓንኬላይ” ረኺብዎም በዚ ኸኣ ኣብ ግራቶም ቐቲሉ ከይተፈልጠ ከምዝቐበሮም ይገልጽ። ካብቲ ዝወፈርዎ ናብ ገዝኦም ብዘይምምላሶም ኣብ ቤተሰቦም ከቢድ ሽግር ከምዝበጽሐ ይሕብር። እንተኾነ ኣብታ መቓብሮም ወይኒ በቚላ ስለዝፈረየት፣ ዓኬላይ በቲ ተግባራት ይጭነቕን ይሳቀን ስለዝነበረ ናብቲ መቓብሮም ከይዱ ወይኒ ፈርዩ ከምዝጸንሖሞ ኣብ ዕዳጋ ከምዝሸጠ፣ በዓልቲ ቤት ኣይተ ኣዕበዮም ካብቲ ወይኒ ክበልዓ ኢለን ምስ ሓዛ ናብ ዓጽሚ ተለዊጡ ከምዝወግአን በዚ እቲ ሚስጢር ከምዝተፈልጠ ይዝረብ። በቲ ዝተገብረ መርመራ ዓኬላይ ከም ዝቐተሎም ይኣምንሞ ግራቶም ከምዝመስከረትሎም ይገልጽ። በዚ እታ ልብ-ወለድ ትዉዳእ። ንጹህ ደም ብከንቱ ከምዘይፈስስ ኣስፊሑ ይዝርዝር። ብስዲ ንባብን ግጥምን ዝተዳለወ እዩ”።, ንመንእሰያት ብሕልፊ’ኳ ንደቀንስትዮ ናይ ፍቕሪ ተመኩሮ ህይወት ንምክፋል ዝተደርሰ ልብወለድ ጽሑቲ እዩ። ኣባዲት ንወይዘሮ መብራት እንኮ ጓለን እያ። እታ እንኮ ከም ሓሙስ ዝኾነት ኣባዲት፡ ክልተ ሰሙን ቅድሚ መርዓኣ፡ ተሓጽይዋ ካብ ዝነበረ ሻምበል ይትባረኽ ትጠንስ እሞ፡ እንከይተመርዓዉ ግን ሻምበል ይትባረኽ ብሓደጋ ይመውት። ወይዘሮ መብራት ኣብ ሆስፒታል መወልዳን መሕረሲት ስለዝነበራ፡ ኣባዲት ጓለን ብጓላ ሓሪሳ ምእንቲ ከይትበሃል፡ ተበላሒተንን ብዘይ ናይ ኣባዲት ኣፍልጦን፡ ጓል ጓለን ምስ ካልእ ሰብ ከም እትዓቢ ይገብራ። ኣባዲት፡ ብሞት ናይ ሕጹያን በታ ሞይታ ተባሂላ ዝተነግራታ ህጻን ጓላን መሪር ህይወት ተሕልፍ። ሕመረት መልእኽቲ እታ ልብወለድ፡ ቅድሚ መርዓ ግብረ–ስጋዊ ርክብ ዝፍጽማ ደቀንስትዮ፡ ብዛዕባ ዘጋጥመን ዝነበረ ከቢድ ስቓይ እትትርኽ ልበ–ወለዳዊት መጽሓፍ እያ።, ትሕዝቶ መጽሓፍ ቛንቛ ትግርኛ ንዓበይቲ ጀመርቲ ኣብ ዘመተ ምጥፋእ መሃይምነት ዘተኮረት ኮይና  ፊደላት ንባብ ቁጽሪ ተጠቓልል።, “እቲ ቀንዲ ገጸ ባህሪያት ካብ ድኻታት ቤተሰብ ከምዝተወልደ  ነቲ ዝነበሮ ሽግርን መከራን ጸይሩ ብሓቦ ትምህርቱ ከም ዝተኸታተለ ይገልጽ። ካብቲ ዝነበሮ ቦታ ኣብ ሓንቲ ደሴት ከይዱ ከምዝነበረ ካብኡ ናብ ሓንቲ ዉቅብትን ሃንታምን ከተማ ከምዝኸደ ኣብኡ ጥሜትን ጽምእን ስለዝነበሮ ኣብ ሓንቲ እግሪ ሓደ ሃብታም ገዛ ጥቅልል ኢሉ ደቂሱ ከም ዝሓደረ ወጋሕታ ካብ ድቓሱ ተበራቢሩ ናብ ዘብሎ ጠፊኡዎ ከሎ እቲ ሃብታም ዋና ገዛ ምስረኣዮ ካብኡ  ኣልዒሉ ኣብ መዕቆብ ድኻታት ከምዘእተዎ። ብዛዕባ እታ ከተማን እቶም ምስኡ ዝተዓቁቡ ድኻታት ትሕዝቶን ኣነባብራን ምስ ተረድአ ከምዘይተማህሩ ምስ ፈለጠ ኣስተንቲኑ ትምህርቱ ከምዘጠናቀቀ ክምህሮም ከምዝሓሰበን የረድእ። እቶም ድኻታት ኽሰምዕዎ ከለዉ ናይቲ መዕቆቢ መካየዲ ስራሕ ከምዝሓተቶም ንየማነ ስራሕ ንኸጀምሩዎ ናይ ትምህርቲ መረድኢ ሰርቲፊኬት ኣቅርብ ተባሂሉ ከቕርብ ብዘይምኽኣሉ ብስንባደ ወዲቁ ኣብ ሕኽምና ኣትዩ ብዘይ ኣልማዝ ዝተባህለት ናይቲ ቤት ጽሕፈት ሰራሕተኛ ዝፈለጠ ሰብ ኣይነበረን።  ኣልማዝ በቲ ኣብ ሕክምና ትበጽሖ ዝነበረት ከምዝተፋቀሩ ብመኪና ሓደጋ ከምዝሞተትን ካልእ ከምዘየፍቀረን እትገልጽ መጽሓፍ እያ።, ትሕዝቶ መጽሓፍ ንዓበይቲ ተማሃሮ ዝወሃብ ናይ ስነ-ፍልጠት ትምህርቲ ኢዩ። ኣብ ትሽዓተ ምዕራፋት ድማ ተኸፋፊሉ ትርከብ። ኣርእስትታት እቲ መጽሓፍ ድማ ጥዕና፣ ሓመድ፣ ማይ፣ ኣግራብን ምርባሕ ደርሁን የጠቓልል።, እዛ መጽሓፍ ንዓበይቲ ዝተዳለወት ኮይና ነቶም መሃይምነት ኣጥፊኦም ከንብቡን ክጽሕፉን እሞ ክርድኡ ዝጀመሩ ዜጋታት ክእለቶም ኣብ ቛንቛ ትግርኛ ክብ ንኽብል ሓጋዚ ተራ እትጻወት መጽሓፍ ኢያ። ትሕዝቶኣ ድማ ኣብ ትሽዓተ ምዕራፋት ተኸፋፊሉ ይርከብ። ማለት-ንባብ፣ መላመዲ፣ ሕጥበ ጽሑፍ፣ ኣመዓራሪኻ ምጽሓፍን  ስዋሰዉን ኣለዋ።, ካብ 15 ዓመት ንላዕሊ ዝዕድመኦም፡ መሃይምነት ንምጥፋእ ንኽመሃሩሉ ተባሂሉ ዝተዳለወ መጽሓፍ እዩ። ሓፈሻዊ ዕላማታት ትምህርትን ኣገባብ ኣመሃህራን ብዝርዝር ድሕሪ ምጥቃስ፡ ናይ ትግርኛ፡ ቁጽሪ፡ ስነፍልጠትን ማሕበራዊ ኣስተምህሮን ዝበሃሉ ዓይነታት ትምህርቲ፡ ትሕዝቶን ዕላማታትን ብዝርዝር ይገልጽ።, መቐጸልታ ናይቲ ኣብ ቀዳማይ ዓመት ዝወሃብ ዝነበረ ትምህርቲ ኮይኑ፡ ነዞም ዝስዕቡ ኣርእስታት ሓቚፉ’ሎ። ቀዳማይ ረድኤት፡ መግብን ኣመጋግባን፡ ክንክን ኣደን ህጻንን፡ ከምኡውን ኣገደስቲ ናይ ሕርሻ ኣርእስትታት ከም እኒ ዝናብ፡ ሓመድን ዘርእን፡ መስኖን እውን ይምህር። ምስ ባህርይ ብሓፈሻ ዘላልዩ ናይ ስነፍልጠት ኣምራት፡ ህይወታውያንን ዘይህይወታውያንን እናበለ ፈልዩ ዘረድእ ትሕዝቶ ዝሓቘፈ መጽሓፍ ድማ እዩ።, ትሕዝቶ መጽሓፍ ኣብ ማሕበራዊ ስነፍልጠት ዝተተሓሓዙ  ሾብዓተ ኣብ ጂኦግራፊካዊ ኣቀማምጣ ዝተመርኮሱ ምዕራፋት ተኸፋፊሉ ይርከብ። ብቐንዱ ድማ ንዓበይቲ ዝተዳለወ ኮይኑ ብዘይካ እቲ ንጂኦግራፊ ኤርትራ ዝምልከት ትሕዝቶኡ ብደረጃ ዓለም ካብ ዝተማህዙ ፍሉጣት ምህዞታት ከምኡ’ዉን ናብ ፖለቲካዊ ስነ ሓሳብ ብምእታዉ ንህዝባዊ ስልጣን ዓሌታትን ዓሌትነትን ኣሰኣእላ ካርታ ዝምልከት ጠቓሚ ትሕዝቶ ዘለዎ ኣስተምህሮ ንዓበይቲ ተማሃሮ የቕርብ።, ብዛዕባ ምረት ኣብ ኤርትራ ዝጸንሐ ሰንሰለታዊ መግዛእቲ ብፍላይ ድማ ስርዓት ደርግ ብዝገብሮ ብዝነበረ ማሕረድን ምርሻንን ከምቲ ደቂ ተመን ካብ ገዝኦም ወጺኦም ከይተመልሱ ፋሕ ዝብሉ ብዓሰርተታት ኣሽሓት ዝቁጸሩ ኤርትራዊያን  ህይወቶም ንኽዕቅቡ ኣብ ኩሉ ኩርንዓት ዓለም ፋሕ ከምዝበሉ እትገልጽ መጽሓፍ ኢያ።, ብእንግሊዛዊ ደራሲ ዊልያም ሼክስፒያ ተደሪሳ፡ ናብ ትግርኛ ዝተተጐመት መጽሓፍ እያ። ቬንስያ ኣብ ሰሜናዊ ምብራቕ ኢጣልያ እትርከብ ደሴታዊት ከተማ እያ። ኣብኣ ሓደ ኣንቶንዮ ዝስሙ ለጋስን ሕይዋያን ነጋዳይ፡ ከምኡውን ሓደ ሻይሎክ ዝተባህለ ብሓረጣ ዝነብር ጨካን ሰብን ነበሩ። ንኣንቶንዮ፡ ባሳንዮ ዝበሃል ዓርኪ ነበሮ እሞ ባሳንዮ ካብ ሻይሎክ ገንዘብ ንኽልቃሕ፡ ኣንቶንዮ ዋሕስ ይኾኖ። እቲ ውሕስነት፡ ተለቃሒ ኣብ ዝተወሰነ ግዜ ነቲ ገንዘብ ክመልሶ እንተዘይከኣለ፡ ካብ ናይ ኣንቶንዮ ኣካል፡ ፍርቂ ኪሎ ስጋ ክውሰድ ዝብል እዩ። ተለቃሒ ነቲ ገንዘብ ክመልሶ ኣይከኣለን። ዋሕስ ድማ ዝነበሮ ኩሉ ስለዝሰኣነ ክኸፍል ኣይከኣለን። ፍርዲ ብመሰረት እቲ ዉዕል እንታይ ይኹን ዝብል እዩ ሕመረት ትሕዝቶ ናይዛ መጽሓፍ። ህይወት፡ ብፍቕሪ እምበር ብስስዐ ክትቅለስ ከምዘይግባእ ዘዘኻኽር ረዚን መልእኽቲ ዝሓዘለት ድማ እያ።, ”ምረት መግዛእትን ስደትን ዘኸተሎ ንብዓት ንምግላጽ ይመስል፡ ”ቀይሕ ንብዓት” ዝብል ኣርእስቲ ዝተመርጸ። ብርግጽ ግን ስለምንታይ ቀይሕ ንብዓት ከምዝተመርጸ፡ ኣብቲ ጽሑፍ ኣይተገልጸን።, ”እንታዎት ኢና ንሕና?” ብዝብል ሕቶ እዩ ዝጅምር ቀዳማይ ምዕራፍ ናይዛ መጽሓፍ። ቅድመ መግዛእታዊ ዘመን፡ ኣብ ግዜ መግዛእቲ ዝተፈጥረ ሰውራን፡ ብዛዕባ ስደትን ከኣ ምስ ጓሉ ብመልክዕ ዕላል እናዘንተወ ይትርኽ። ንኤርትራዊ መንነት ካብ ኣፍሪቃዊ መበቆል ኣበጊሱ፡ ንኣመጻጽኣ መግዛእትን ንሱ ዘኸተሎ ሳዕቤናትን ይትንትን። ኣስዒቡ፡ ብዛዕባ ትርጉም ሰውራን ብዛዕባ ስደትን ይጠቅስ እሞ፡ ”እቲ ኣብ ኣጋ ምብሳሉ ዝተሰደደ ጉዕ መንእሰይ ሃገርና… ካብቲ ዝሩግ ምብራቓዊ ኮነ ምዕራባዊ ሃጸይነት ኣብ መትንታቱ ከይሰረጸ እንከሎ… ዘይተዘርገ ዕርዲ ክንሃንጸሉ ናትና ናይ ወለዲ ሓላፍነትና እዩ…” ብምባል ንኣገዳስነት ምዕቃብ ባህላዊ ክብርታትን ምውርራስ ክብርታት ሕብረተሰብን ይጠቅስ”።, እዛ መጽሓፍ ኣብ እዋን ብረታዊ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ንሓደ ካብቶም ብኤርትራዉያን ደቂ-ኣንስትዮ ኣንጻር ጸላኢ ዝተኻየዱ ኣደነቅቲ ፍጻሜታት ትገልጽ መጽሓፍ ኢያ። ብተወሳኺ ጀግንነትን ተጻዋርነትን ኤርትራዉያን ደቂ ኣንስትዮ ትገልጽ።, ታሪኻዊ ልብ–ወለድ እዩ። ኣብ ወርሒ መጋቢት 1978 ኣብ ከባቢ ዓዲ ወገራ፡ ሓንቲ ናይ ህዝባዊ ሰራዊት ሓርነት ኤርትራ ቦጦሎኒ፡ ዓሪዳ ነበረት። ህድኣት፡ ኣባል እታ ቦጦሎኒ ኮይና፡ ኣብቲ ዝነበረ ኩነታት ብኸቢድ ተሃሪማ ትማረኽ እሞ፡ ኣብ ትሕቲ ጸላኢ ሕክምናዊ ረድኤት ይግበረላ። ኣብቲ ሕክምና፡ ኣስቴር ዝተባህለት ነርስ ንኹነታት ህድኣት ብምክትታልን ምስ ህድኣት ብምዕላልን ሃገራዊ ስምዒታ ይለዓዓል። ህድኣት ምስ ሓወየት፡ ወተሃደራት ደርግ ንኸመራምርዋ ዝገብርዎ ጻዕርን ህድኣት እተርእዮ ጽንዓትን ድሕሪ ምዝርዛር ከኣ መወዳእታኡ ብኸመይ ብጅግንነት ከምእትሓልፍን ዘዘንቱ ታሪኻዊ ልብወለድ እዩ።, ንኽልተኣዊ ፍቕሪ ፍቑራት ዝዓብለለ ርሱን ሃገራዊ ስምዒት እትገለጽ ልብወልድ እያ። ሽጎም ተማሂሪት ኣብ ዝነበረትሉ፡ መምህር መኮነን ይፈትዋ እሞ ይምርዓዉ። መምህር መኮነን ኣቦኡን ኣዲኡን ብንእሽቶኡ ዝሞትዎ መምህር እዩ። በቲ ውሑድ ዘርኦም ድማ ወትሩ እህህ በሃሊ ነበረ። ኣብ ልቢ ሽጎም ፈኸም ዝብል ዝነበረ ርሱን ሃገራዊ ስምዒት ግን ነቲ ናይ መምህር መኮነን ውላድ ናይ ምርካብ ባህጊ ኣማሕዲጉ፡ ናብ ዝተፈልየ ሓሳብ የእትዋ። መወዳእታኡ፡ ሓድጊ ዘይትሓድጊ ንዝብል ሕቶ በዓል ቤታ፡ ”ሓድገይ ሓርነት እዩ” ብምባል፡ ንምልሶት ናብ እንዳዓለቦኣ ምስ ተመልሰት፡ ብኡ ኣቢላ ንሜዳ ትስለፍ። ሰውራዊት ልብ–ወልድ ክንሳ፡ ሽጎም፡ ሃብታም መግለጺታት ባህልን ወግዕን ሕብረተሰብ ዝሓዘለት ጽሕፍቲ እውን እያ።, ”ተዓዘብ” ብቛንቛታት ትግርኛን ዓረብን እንዳተዳለወት ካብ መስከረም 1988 ክሳብ 1992 ዓ.ም ሾብዓተ ቁጽርታት ዝተሓትመት ኣብ ካርቱንን ፖስተርን እተድህብ መጽሄት ኮይና ብስነ–ጥበበኛታት ተጋደልቲ እትዳሎ ዝነበረት ኢያ። እዛ ገለ ምሩጽ ስርሓት ካብ ”ተዓዘብ” እትብል ሕታም ኢያ። ኣስታት 60 ካርቱናት ምስ ወተሃደራዊን ፕሮፖጋንዳዊን ዝተተሓሓዙ ድማ ኣለዋ።, መግለጺ ሕሰም መግዛእቲ ብብዙሕ መዳዩ ክግለጽ ይኽእል’ዩ። ”ደሓን ኩኒ እንዳፍራስ” ሕሱም ናብራ ማእሰርቲ፡ ጨካን ኣገባባት መርመራ እሱራትን፡ ምፍጣርካ ዘጽልእ ዓይነታት ስቓይን ኣብ ኣብያተ ማእሰርቲ እተንጸባርቕ መጽሓፍ እያ። ኣብ ምዝዛም እቲ ጽሑፍ፡ ደራሲ ከምዚ ዝስዕብ ሓሳባት ኣስፊሩ ኣሎ፡– ”እንዳፍራስ፡ ምስቶም ጸዋጋት ዋርድያታታ፡ ጨካናት ዓፈንታ፡ መጕባዕባዕቲ መርመርታ፡ ሸታቲ ሽቓቓታ፡ ቀዛሒት ቤት መግረፍታን ጸልማት ሸላታታን ተራእየትኒ።”, ብኣንጻር እዚ ኹሉ ጽኑዕ ሓለዋን ኣተሓሕዛን ግን፡ ተጋደልቲ፡ ንወተሃደራት ጸላኢ ተመሲሎም ዝፍጽምዎ ዝነበሩ ዕዉት እሱራት ናይ ምድሓን ስርሒት እውን እተዘንቱ ጽሕፍቲ ኢያ።, ካብ ናይ ኤሪክ ኣርተር ብለየር (ጆርጅ ኦርወል) ዝተተርጎመት መጽሓፍ’ያ፣ ቀንዲ ትሕዝቶ ናይታ መጽሓፍ ብዛዕባ ኣብ ጨፍላቒ ስርዓት ዝኽሰት ባህርያት፣ ኣመጻጽኣኡ፣ ኣብ መስርሕ ኣፈጣጥራኡ ስልጣን ንምጭባጥ ዚግበር ቁርቁስን ሽሕጣን፣ ቀጺሉ ጥቕሙ ንምርግጋጽ ነቲ እተላዕለሉ ቐንዲ ዕላማታት፣ በብቑሩብ እተፈላላዩ ምስምሳት እናቕረበ ኸም ዜፍርሶ፣ ኣብ መወዳእታ ከኣ ፍጹም ተጻዩ ኾይኑ ከም ዘርከብ ተብርህ። ጆርጅ ኦወል፣ ኣብ መንጎ ስብን  ንሱ ዚውንኖም እንስሳታት–ዘቤትን ንዝጸንሐ ዘይፍትሓዊ ዝምድና ኸም መበገሲ ገይሩ፣ ብሓደ ወገን እናዘናግዐ፣ በቲ ካልእ ዘይትጽበዮ ኣጋጣሚታት እናምጸአ፣ ዜሰንብድን ዜጉህን ግን ኸኣ ሓቂ ዝኾነ ናይ ጨፍላቅነት ባህሪ ተቃልዕ።, ካብቲ ብኤክቶ ማሎ ፈረሳዊ ዝተደረሰት ሳ ፋሚልያ ( Sans Famille)  ዝተተርጎመት’ያ፣ መጽሓፍ ብዘይ ስድራ ብዛዕባ ሓደ ወለዱ ዘይፈልጥ ንእሽቶ ቆልዓ እተዘንቱ ኮይና። ነቲ ብሰንኪ ዝክትምናኡ ዜጓንፎ ጸገማት ከመይ ገይሩ፣ ደግነት፣ ትብዓት፣ ሓቦ፣ ሓልዮት፣ ርሕራሔ፣ ሓቂ ወዘተ. ሚያዝያ 13, 2022. ክንየው ሞራላውን ንዋታውን ደገፋት፡ ንኢትዮጵያውያን ውድባት ንምሕጋዝ፡ ክሳብ ብህይወት መስዋእትነት ከምዝኸፈለ ድማ የዘንቱ።  ተጋዳላይ ህዝባዊ ግንባር፡ ካብ ባጽዕ ተበጊሱ፡ ንሩባ ኣባይ ሰጊሩ፡ ወሎ፡ ወለጋን ኣዲስ ኣበባን በጺሑ ናብ ኣስመራ ከም ዝተመልሰ፡ ብጸብጻባዊ ኣቀራርባ፡ ግናኸ ብመልክዕ ልብወለድ ኣብቲ ጽሑፍ ተገሊጹ’ሎ”።, እዛ መጽሓፍ’ዚኣ ካብ ታሪኽን ኣመዓባብላን ሕጊ ኣትሒዛ ዳርጋ ንኹሎም ክፍልታት ሕጊን ትርጉማቶምን ከምኡ ድማ ስርዓታዊ ሕጊን ኣሰራርሕኡን ብሕጽር ዝበለ ትገልጽ። እንተኾነ ስም ናይዛ መጽሓፍ ከምዝሕብሮ መባእታዊ ሓተታ እምበር ዕሙቅ ዝበለ መግለጺታት/ሓተታ የብላን። ይኹን እምበር ደራሲ ከም መወከሲ መታን ከገልግሉ ብምባል  ብሙሉኦም ምንጭታት ናይ ጽሑፉ ኣብ መወዳእታ ናይ’ዛ መጽሓፍ  ዘርዚርዎም ይርከብ።, ኣስታት 44 ብዛዕባ ባህሊ፣ መርዓ፣ መልቀስ፣ ሓጎስ፣ ዝና ወዘተ ዝሓዘት መጽሓፍ’ያ። ብተውሳኪ ጽውጽዋይ፣ ሕድማ መሮር፣ ሓቐኛ ዛንታ፣ ማሰን ተባህለን ተገብረ ዝኣመሰሉ ንምምዕባል (መለማመዲ) ቋንቋ ትግርኛ ተባህሉ ካብ ካልኡት ጽሑፋት ዝተወስደን ሕልፍ ሕልፍ ኢልካ’ውን ልብወለድ ኣለውዋ። ኣቀራርብኣ ብተመሳል እንስሳታት፣ ወርሒ፣ ተፈጥሮ ስለተዘንቱ ምስ መጽሓፍ ኤዞፕ ዝማሳስል ኣለዋ።, ትሕዝቶ ”መስዋእቲ ጀጋኑ” ብኣጠቃላሊ ክርአ ከሎ ኤርትራዊ መንእሰይ ኣብ ዘበነ መግዛእቲ ንዝነበሮ ልዑል ፍቕሪ ሃገር ቁንጽል መርኣያ ኢያ። እቲ ፍቕሪ ሃገር’ቲ ከኣ ናብ ሃገራዊ ሓይሊ እናተቀየረ ሓደ ካብቲ ዘይነጽፍ ምንጪ ብርትዐ ህዝባዊ ሰራዊት ይኸዉን። መልእኽቲ መስዋእቲ ጀጋኑ እምበኣር ብኣዉራኡ ናብዚ ሓድሽ መንእሰይ ወለዶ ዝቀንዐ ኢዩ። ነቶም በጃ ሃገር ዝተሰዉኡ ኣሕዋት ተጋደልቲ ታሪኾም ወርትግ ክንዝክሮን እቲ ናቶም ፍቅሪ ሃገር ዓቂብና ከነሐይሎን ከኣ እጃማ ከተበርክት ትኽእል ኢያ።, ናይ ፍቕርን ቃልስን ሓንፈጽ ኮይኑነቲ ዚሓለፈ ግፍዕታት ዘንጸባርቅ ብሓፈሻ ንኹሎም ሓርበኛታት ዘሞግስ ብፍላይ ከኣ ነቶም ኣብ ዉሽጢ ጸላኢ ኣትዮም ንዕኦምተመሲሎምብኽልተ ወገን እንዳሰርሑ ብህዝቦም እዉን እንዳተጸልኡ ኣብ ዕላምኦም ዝጸንዑ ተቓለስቲ ዘሕለፍዎ ሽግር ግፍዕታትን ጽንዓትን ጽንዓትን እትገልጽ ኢያ።, ሸውዓተ ሓጸርቲ ዛንታታት ዝሓዘት መጽሓፍ እያ። ”ምርእኣይ” ዘርእስታ ሓንቲ ካብተን ዛንታታት፡ ሓቀኛ ዛንታ እያ። ኣዴታት ደቀን ንምርኣይ ናብ ሳሕል እናኸዳ ይገብርኦ ንዝነበራ ምብጻሕ ድማ ምስ ዓሚቝ ናፍቖታዊ ምርእኣይ ሰኒዳ ኣላ። ”ስረ ሓራጅ” እትብል ካልእ ዛንታ ድማ ኣብ ሓቀኛ ፍጻሜ እትመስረተት ዛንታ እያ። እተን ዝተረፋ ዛንታታት ግን ልብ–ወለዳዊ ጽሑፋት ኮይነን፡ ንህይወት ብኹሉ መዳያታ፡ ኣብ ዝተፈላለየ ዕድመን ኩነትን፡ ብጉሉሕ ስእላዊ ኣገባብ ዝትንትና እየን። ዛዕባታት እርጋን፡ ስራሕ፡ ሓዳር፡ ትህኪት፡ ምብጽጻሕ ወረ፡ ህይወት ኣብ ገድሊ፡ ናፍቖት ወዘተ ኸኣ በተን ልብ–ወለዳት ኣቢሉ ተገሊጹ ኣሎ።, 68 ዝተፈላለየ ግጥምታት ዝሓዘት አያ። ደራሲ ካብ ነብሱ ወጼኡ ንህይወት ዝደልያ አዩ ዘምስል። ህይወት ህልፊ ዝኽሪ ፍቅሪ ናፍኮት ተምሳጥ ወ.ዘ.ተ ዝሓዘት አያ።, እዛ መጽሓፍ ብ1985 ህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ ንከተማ ባረንቱ ተቆጻጺርዋ ኣብ ዝነበረ እዋን ጸላኢ ነታ ከተማ ክመልሳ ኣዝዩ ጽዑቕን ተደጋጋሚን መጥቃዕትታት ኣብ ዝካየደሉ ዝነበረ እዋን ደራሲ ካብቲ ተመዲብሉ ዝነበረ ደጀን ክፍልታት (ኣብ ቤት ጽሕፈት ምምዳብ) ነቲ ዝተፍጥረ ናይ ድፋዕ (መካላከሊ ዕርዲ) ሃጓፍ ንምምላእ፣ ኣብ ሓንቲ ኣጋር ሓይሊታት ተመዲቡ። ኣብቲ ዝነበረ ናይ ኣርባዕተ መዓልቲ ኵናት ውግእ ግንባር ናቕፋ፣ ኣብ ዝተሳተፈሉ እዋን ሓንቲ ልቢ  ስውእ ተጋዳላይ ካብቲ ኣካላት  ስውእ ተመጅሪጋ ኣብ ሓደ ከውሒ ወዲቃ ምስራእያ ብዘሕደረትሉ ትዕዝብቲ፣ ዝጽሓፋ ታሪኽ ሓዘል እያ። ብተወሳኪ ተዋሶኦታትን ሓጸርቲ ዛንታት ዝሓዘት መጽሓፍ እያ።, መጽሓፍ ስምብራት ብዛዕባ ክልተ ኣብቲ ጽንኩር ኩናት ሓርነታዊ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ዝነበሩ ፍቑራት ኣልዒላ ተዘንቱ። ኣብ ውሽጢ እቲ ታሪኽ ኣብ ሓደ ሓደ ዝነበረ ናይ ኩናት ትገለጸት። መጽሓፍ ስምብራት መስተንክራዊ ዓወት ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ፣ ተጻዋርነት፣ ትብዓት ሃገራውነት መስዋእቲን ፍቕሪ ኣብቲ ትንፋስ ዘይህብ ኩናት ተዘንቱ መጽሓፍ’ያ።, ደራሲት ናይዛ መጽሓፍ እንዳ ዝብኢ ብዝብል ኣርእስቲ ክልተ ሓጸርቲ መጻሕፍቲ ካብቲ ኣብ ኢትዮጵያ ዝነበሩ ኤርትራዊያንን ኤርትራዊ መበቆል ዘለዎም ኢትዮጵያዊያንን ንዝበጽሖም ጸገም ካብ ማይ ባሕሪ ብጻሕሊ ምዃኑ ትገልጽ።  ሓደ ካብቶም ግዳያት ድማ ኣብ ኢትዮጵያ ሓዋ ከምዝኾነን ካብኡ ተበጊሳ ነዛ መጽሓፍ ክትጽሕፍ ከምዝተገደደትን ትሕብር።, እዛ ሓወልቲ መቓብረይ ዘርእስታ መጽሓፍ ብትሕዝቶኣ ናይ ሓንቲ ስድራ-ቤት ጣዕሚ፣ ሰላምን ፍቕርን ዚነበራ ብሰንኪ ባዕዲ ተበተነት። ሓፈሻዊ ትሕዝቶኣ ንመላእ ሕብረተሰብ ትምልከት ኮይና ስሚዕትካ ዚትንክፍ መፈጠርካ ዘጽልእ ግፍዓዊ መግዛእቲ ተፍእም።, ኣብ ካልኣይ ክፋል ሰማንያታት፣ ሓደ ጉጅለ ሰበ ስልጣን ደርግ፣ ኣብ መንግስቶም እምነት የጥፍኡ። በቲ ሽዑ ዝዕዘብዎ ዝነበሩ ኩነታት ከኣ ስርዓት ደርግ ንኤርትራ ካብ ኢትዮጵያ ክትፍለ ሞት ኮይኑ’ዩ ዝስምዖም ነይሩ። ብገንዘብ ርኹባት ስለ ዝነበሩ ከኣ ካልኦት ሃብታማት’ውን ኣተሓባቢሮም ድሕቲ ናጽነት ኤርትራ ነታ ሃገር ናብ “ኣዲኣ” ናብ ኢትዮጵያ ዝመልሳ መደብ ይሕንጽጹ።በዚ ኸኣ ኢትዮጵያውያን ኣብ ልዕሊኦም እምነት ከም ዘሕድሩ ብምግባር ኣብ ስልጣን ክሓኽሩ’ዩ ነይሩ እቲ ዕላማ። ኣብቲ ፕሮግራም፣ ብናይ ገንዘብ ስልጣን ጽሙኣት ኤርትራውያን ክጥቀሙ’ዩም ወሲኖም። ነዚ ንምግባር 500 ገጽ ዘለዎ ሰነድ ኣዳልዮም ክሰርሑ ምስ ጀመሩ፣ ሳሙኤል  ዝብሃል ገዲም ተጋዳላይ  ነታ ሰነድ  ሰለዝረኸባ፣ ነቲ መደቦም ክፈሽል ኣብ ዝኽእል ቦታ ከይበሐ ከሎ፣ ክዓግትዎ ሰፊሕ ሃድን ኣንጻር ሳሙኤል ይጅምሩ። እቲ ብድሕርዚ ዝስዕብ ጭርጭር ዓበደ ከም ናይ ኣንጭዋን ድሙን ቃልሲ’ዩ ዝኸውን። (መግለጺ ብደራሲ), እቶም ቀንዲ ኣባላት መስርሕ ባቢሎን፣ ካብ ዋሽንግቶን ኣብታ ናይ መጀመርያ መደብ ሰለ ዘይተዓወቱ፣ ካልእ ፍልይ ዝበል መደብ ይሕንጽጹ። ሕጂ ግን እቲ ዝሓሸ ንኤርትራ ናይ ምምብርካኽ መገዲ መንእሰያት ብምብልሻው እሞ ነቶም ዝነበሩ  መራሕቲ ዝትክእ ወለዶ ከም ዘይህሉ ክገበሩ እዮም ወሲኖም። ነዚ ከኣ ኣብታ ሃገር ኣውራ ኸኣ ኣብ ከተማታት ኤርትራ ዓበይቲ ሆቴላት ሃኒጾም ምጥላዕ፣ መስተ ከምኡ ኸኣ ሓሽሽ ብምትእትታው፣ ኣብተን ሆቴላት ጥራይ ዘይኮነ ኣብ ዩኒቨርሲቲ፣ ካልኦት ኣብያት ትምህርቲን ፋብርካታትን ብልዑል ብምትእትታው ነቲ መንእሰይ ከጽንትዎ’ዮም መዲቦም። ኣብዚ’ውን ሳሙኤል ‘ዩ ብልዑል ዝዋሳእ፣ እቲ ቃልሲ ኣዝዩ  ሓያል ረቒቕን’ዩ። እቶም ሸራሒቲ መደቦም  ብጽፉፍ ንምትግባር፣ ገዛእ ደቖም በቲ ምጥላዕን ሓሽሽን ናይ ምትእትታውን ምዝርጋሕን ዝሰልጠኑ ካብ ኣሜሪካ’ዮም ናብ ኤርትራ ሰዲዶሞም። ኣብ መወዳእታ ግን እዚ ሸርሒ እዚ’ውን ከምታ ቀዳመቲ ይፈሽሎም። (መግለጺ ብደራሲ), እዚኣ እታ ሳልሰይቲን ናይ መወዳእታን ፈተነ ናይቶም፣ መድቦም ክዕወት ስለዘይከኣለ ብጽልእን ሕርቃንን ተተርኒዖም ዝነበሩ፣ ዋሽንግቶናውያን ኣባላት መስርሕ ባቢሎን’ያ። ሕጂ’ውን እቲ ዕላማ ሓደ’ዩ እቲ ንምትግባሩ ዝውሰድ ሜላ’ዩ ዝፍለ። ኣብዛ ሳልሰይቲ ፈተነ፣ ካብ ጎሮቤት ሃገር ዕሱባት ከም ዝሕግዝዎም ክገብሩ እዮም ወሲኖም። እቲ ዕላማ ንኤርትራውያን ብምጽናት ኣዳኪሞም ፣ንኤርትራ ምስ ኢትዮጵያ ምሕዋስ  ብኡ ኣቢሎም ከኣ ንገዛእ ርእሶም ኣብ ስልጣን ምድያብ’ዩ። ሓደ ክጥቀምሉ ዝሓሰቡ ኣገባብ ሳሪን ዝብሃል ኬሚካሳዊ ስሚ ናብ ሃገር ብምእታውን ኣብ ሃገረ ሱዳን ኣብ ሓንቲ ቁሸት ኣትዩ ብልዑል እናተላበዐ ሰብ ዘጥፍእ ዝነበረ ሕማም መድመይቲ፣ ናብ ኤርትራ ብምእታው ሞትን ሕንፍሽፍሽን ፈጢርካ  ነቲ መንግስቲ ኣዳኺምካ ምግልባጥ’ዩ ነይሩ። ሕጂ’ውን ሳላ ሳሙኤልን ተባዓትን ኣባላት ሚ/ጥዕናን ኣባላት ፖሊስን ድሕሪ ነውሕ ድኻም እቲ ሸርሒ ይፈሽል። ናይቲ ሸርሒ ምፍሻል ጥራይ ጥቕሚ ከምዘይብሉ ብምእማን ከኣ ነቶም ቀንዲ ስራሕቲ ኣብ ዝነበርዎ ቦታ ከይዱ ከጥፍኦም ይምድቡ።  (መግለጺ ብደራሲ), ወያነ ዝሓንጸጾ ካርታ’ውን ዝነደፈሉ፣ሪፓብሊክ  ዓባይ ትግራይ ናይ ምምስራት ሸርሒ’ያ እተዘንቱ። ሓደ ሓደ ኣባላት ወያኔ መሬት ካብ ወሎ ካብ ጎንደር ካብ ኤርትራ’ውን እናቖርመሙ ዝነድፍዎ ካርታ ክውን ንምግባር’ዮም ነታ ማኒፈስቶ  ሓንጺጾማ። ነዚ ንምትግባር ምስ ኤርትራ ኩናት ክጅምሩ እንተኮይኖም ግን ንሳቶም ዘይኮነ ኤርትራ ከም ጀማሪት ክውንጅልዋ ዘክእሎም ሸርሒ እዮም ሓንጺጾም። ብመደቦም መሰረት ኣብ ኣስመራ ሓደ ሓደ ገበናት ብምፍጻም ፍሉጣት ኢትዮጵያውያን ቀቲሎም ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን  ኩናት ንምጅማር ክከውን ከሎ። እዚ ግን ኩናት ንምጅማር እኹል ክኸውን ከም ዘይኣክእል ብምእማን ኣብ ኣዲስ ኣበባ’ውን ብመንግሰቲ ኤርትራ ዝተፈጸመ ብምምሳል ተመሳሳሊ ፍጻመታት ንምክያድ’ዮም ወሲኖም። ሕጂ እውን እዚ እኹል ክኸውን እንተ ዘይከኣለ ካልእ ናይ ዕቡዳት መደብ እዮም መዲቦም። ኢትዮጵያ ብመገዲ ዓሰብ  ካብ ዘይጥቅም ነዊሕ’ያ ጌራ ነይራ። ኣብ ክንዲ’ታ ወደብ  ኩሉ ሰደዳታን ኣታዊታትን እትግልገለሉ ዝነበረት ወደብ ጁቡቲ’ዩ ነይሩ። ስለዚ  ብናታቶም ኣተሓሳስባ ናይ ወደብ  ጁብቲ ኣስራርሓ ብምስንኻል ኤርትራውያን ጥቕሞም ስለ ዝተተንከፈ ፈጺሞሞ ተባሂሉ ኢትዮጵያ ኣብ ኩናት ክትጽመድ ብኡ ኣቢሎም ከኣ ናይ  ዓባይ ትግራይ ሕልሞም ክትግብሩ’ዩ እቲ ሸርሒ። (መግለጺ ብደራሲ), ኣብ ጥቓ መወዳእት ኩናት ምስ ወያነ ሓደ ሓደ ሰበ ስልጣን ናይቲ ስርዓት ወግዓዊ ኩናት ነቲ ዝነበረ ኩነታት ንረብሕኦም ከም ዘይልውጦ ብምእማን ሓደ ንኹሎም መራሕቲ መንግስትን ውድብን ኤርትራ ብምቕንጻል ናይ መሪሕነት ሃጓፍ ፈጢርካ ስፍሕ ምዝንባል ፣ ዕግርግርን ራዕድን ዝፈጥር መደብ ንምትግባር እዩም መዲቦም። ነዚ ንምግባር ብልዑል ተወዲቦምን ሰልጢኖምን ንሰርዓት ደርግ ኣብ ናይ ራዕድን ሽበራን መደብ ዘግልግልዎ ዝነበሩ’ሞ ወያነ ስልጣን ምስ ሓዘ ኣብ ትሕቲ  ኣዝዩ ልዑል ማእሰርቲ ዝነበሩ ገበነኛታት ገንዘብን ናይ ምሕረትን ዕድልን ብምትስፋው ክሰርሑ እዮም ወሲኖም። ብዝተፈላለየ መገዲ ነቶም ርኹሳት ናብ ኤርትራ ምስ ኣስገርዎም ከኣ ነቲ ናይ ጥፍኣት ስጉምቲ ንምትግባሩ ኣብ መዓልቲ ናጽነት’ዮም ተንቀሳቕሶም።(መግለጺ ብደራሲ), ኣብ ምብራቕ ኣፍሪቃ ኣዝዩ ከቢድ ደርቂ’ዩ ወሪዱ ብዓሰርተታት ኣሽሓት ዝቑጸሩ ኣህዛብ ብጥሜት ተጠቒኦም ዝመቱሉ ግዜ እዩ ነይሩ፣ ኣብ ኢትዮጵያ ብፍላይ ከኣ ኣብ ትግራይ’ውን ከምኡ። ብኣንጻሩ ኣብ ኤርትራ ናይ እኽሊ ጸገም ኣይነበረን  ምህትሪ  ሓረስቶት ይኹን ስፋሕቲ ናይ መንግስቲ ሕርሻ ኣዝዩ ልዑል ምህርቲ  ዘኻዕበተሉ ወቕቲ’ዩ ነይሩ። እዚ ንሓደ ሓደ ሰበ ስልጣን ወያነ ክርድኦም ኣይከኣለን። ብናታቶም ኣተሓሳስባን ኣዘራርባን “እዛ ከውሒ ደረቕ ሃገር ብኸመይ እያ ነዚ ኩሉ እኽሊ ኣብ ዕዳጋኣ ብሕሱር ዋጋ ንህዝባ ተበርኽት ዘላ?” ዝብል’ዩ፣ነይሩ። ብፍላይ ከኣ ነቶም ምስኣቶም ዝተሓባበሩ ዝነበሩ ነጋዶ ክርድኦም ዘይከኣለ ኣብ ዕዳጋኣ ጥራይ ዘይኮነ ኣብቲ ንሳቶም ዝዋስኡሉ ዝነበሩ ናይ ዓለም ዕዳጋ ብፍላይ ከኣ ነተን ናይ እኽሊ ረዲኤት  ዘበርክታ ዝነበራ ትካላት ኤርትራ ተጫሪታ ትስዕር ምንባራ ጻዕ ጻዕ ክብሎም ሰለዝጀመረ ነዚ ንምጽናዕን ንምብዳህን ሓደ መደብ ሓንጺጾ ይትግብሩ።(መግለጺ ብደራሲ), እዛ መጽሓፍ እዚኣ ብመልክዕ  ዶክዩመንታሪ ካብ 1974 ጀሚራ ክሳብ 191 ብስርዓት ደርግ  ኣብ ኣስመራ ዝፍጸም ዝነበረ ግፍዕታት፣ ማእሰርቲ፣ መቕተልቲ ከምኡ’ውን ኣብ ውሽጢ ኣስመራ ኣብ 1974 ብህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ ዝተወሳኺ ከኣ እተን ናይ መወዳእታ ቅድሚ ሓርነት ዝነበራ መዓልታትን ስዓታትን እያ እተዘንቱ። (መግለጺ ብደራሲ), ኮምድያዊት መጽሓፍ’ያ። ሓንቲ ጓል ኣንስተይቲ ብዓል ቤታ ኣብ ዓለም ከላ ሕሩመይ እናበለ፣ ብድሕሪኣ ካልእ ሰበይቲ ከይምርዖ ብዝገበረላ መብጽዓ ምስ ሞተት ስለ ዝተጠራጠረት፣ ምስ ክልተ ካልኦት መሓዙታ፣ ናብ ዓለም ተመሊሳን ክዕዘባ ከለዋን ዘጋጠመን ጸገማትን እያ ተዘንቱ።, ዛንታ ናይ ሓንቲ ብኤች ኣይ ቪ ዝተጠቕዐት ጉጅለ መንእሰይ እያ ተዘንቱ። ፍልይ ዝበለ ኣቀራርባ’ዩ ዘለዋ። ከምቲ ስማ ብኤች ኣይ ቪ ንዝተታሕዙ መንእሰያት ተስፋ እተስንቕ፣ ባዕላቶም እቶም መንእሰያት ብዝሕንጽጽዎ፣ ሞራል ዝህብ ፍቕሪ፣ምትሕልላይ ፣ ምትሕግጋዝ፣ ተወፋይነት መሰረት ብምግባር ንሕሙማን ስቕያት ዝወሓዶ ናብራ ከም ዝነብሩ ዝገብር መደብ’ያ ተዘንቱ። እታ መጽሓፍ ተስፋ እናሃበት፣ትምህቲ እተቅስምን ኣዘናጋዒት’ያ። ንሕማም ኤች ኣይ ቪ ከኣ ካብቲ ምስጢር ናይ ምግላል ናይ ፍርሃትን ተስፋ ምቑራጽን ዓለም ከተውጽእ ዝሓለነት መጽሓፍ’ያ።(መግለጺ ብደራሲ). ኣባላቱ ኣብ ናይ ስልጣን ዝገብርዎ ቁሩቁስን ንህዝቢ ኢትዮጵያ ንምትፍናን ሰልጣኖም ንምንውሓን ዝገብሮ ሽርሕን ኣብነታት እናሃበት እትትንትን መጽሓፍ’ያ።, ብሩስን ኬሮል ብሪተንን ዝበሃሉ ዝደረስዎ፡ ንሰብ ሓዳርን ኣብ ቀረባ ግዜ ንዝምርዓዉን ዘገድስ መጽሓፍ እዩ። ደረስቲ ኣቐዲሞም ፍቕርን ሓዳርን እትብል መጽሓፍ ምስ ኣዳለዉ፡ ካብ ኣንበብቲ ብዙሕ ንሓዳር ዝምልከት ሕቶ ስለዝመጾም እዮም ነዛ መጽሓፍ ንኸዳልውዋ ተደሪኾም። ኣብ ሓዳር ንዘጋጥም ዝተፈላለየ ጸገማት እናተንተነ ብዝርዝር ዘረድእ ቀዳማይ ክፋል፡ ብቐጥታ ንሕቶታት ኣንበብቲ ዝምልስ ድማ ካልኣይ ክፋል ዝሓዘለት መጽሓፍ ድማ እያ።, ብዛዕባ ጥዕና ፍርያምነት ደቂ ኣንስትዮ እተበርህ’ያ፣ ኣብ ጥዕና ደቂ ኣንስትዮ ኣዝዩም ሃሰይቲ ዝኾኑ ነገራት ንምክልካሎም ምኽሪ እትህበን ፣ ደቂ ኣንስትዮ  ኣብ ኣካላት ስርዓት መፍረኤን ንዝግበር ምክንሻብ ክውገድ ከምዝገብኦ ኣጥቢቓ ትሙጉት። ብተወሳኪ ትሕቲ ዕድመ ደቂ ኣንስትዮ ብዛዕባ ወርሓዊ ጽግያት ኣፍልጦአን ክዓቢ ትሕግዝ።, ከምኣ ጌሩ ንዕብዳን ዝፈለለሉ የለን፡ ከም ሕሱም’ያ ዓቢዳን ተጸሊላን። ክቱር ናይ ውላድ ድሌት ኔርዋ ክንሱ ንእስነት ኣሕሚቕዋ ኣብ ምንዝርና ስለዝተዋፈረት፡ በቲ ንግዜኡ ትረኽቦ ዝነበረት ገንዘባዊ እቶትን ንእስነታዊ ምዝንጋዓትን ተታለለት። ንመርዓ ኢላ መርመራ ደም ኣብ ዝገበረትሉ፡ ኣብ ደማ ናይ ኤች.ኣይ.ቪ ቫይረስ ከምዘሎ ስለዝተነግራ ባህግታታ ከም ሕልሚ በነነ። መወዳእታኡ ግን፡ እቲ መጀመርያ ድንግልናኣ ዘፍረሰ ወዲ፡ ንሱውን ኣብ ካልእ ህይወቱ በቲ ቫይረስ ስለዝተለኽፈ ንሄለን ክምርዓዋ ይምድብ እሞ ይምርዓዉ። ኣደ ሄለን ንዘመናት ዘጻለታሉ ናይ ጓለን ውላድ ናይ ምርካብ ባህጊ ድማ ክውን ኮነ። ዛንታ ናይታ ኩሉ ዘሕለፈት ሄለን ብሓጺሩ ነዚ እዩ ዝመስል።, እዛ መጽሓፍ ብዛዕባ መኸተ ኤርትራውያን ኣንጻር አጣልያዊ መግዛአቲ አትትርኽ አያ፣ ኣመዓባብላን መርኣያታቱን ጠንቁን አንታይ ከም ዝነበረ ተብርህ።ህዝቢ አርትራ ኣብ አዋን ኢጣልያዊ መግዛአቲ ቅሬታ ከም ዘይነበረን ህዝቢ ኤርትራ ኣብቲ ኢጣልታዊ መግዛአቲ ዕጉብ ፣ ልኡም ንገዛአቱ ምአዙዝ ከምዘይነበረ ተብርህ።, ንመጽሓፍ ቅዱስ መሰረት ብምግባር፡ ኣጀማምራ ወሲባዊ ርክብን መርዓን፡ ከምኡውን ኣተሓሕዛ ብቓል ኪዳን እተጀመረ ሓዳርን ከመይ ክኸውን ከምዝግብኦ መምርሒታት ዝዝርዝር መጽሓፍ እዩ። ብመሰረት ኣገላልጻ ዕቕባስላሴ፡ መርዓ ወሲባዊ፣ ሕጋዊ፣ መንፈሳዊ ከምኡውን ማሕበራዊ መኣዝናት ኣለዎ። ኣብተን 12 ሓጸርቲ ምዕራፋት ድማ ነዘን ኣርባዕተ መዳያት ሓዳር ብዝርዝር ኣብርሂወን ኣሎ።, ሓደ ሕብረተሰብ ጥዑይ ንኽኸዉን ጥዑያትን ብስነ ምግባርን ክብርታትን  ዝተሃንጹ ሓላፍነታዊያን ዜጋታት የድልይዎ። እዞም ዜጋታት ካብ ግዜ ናስነቶ ጀሚሮም ስነ-ምግባራዊያን ኣብ ኣተሓሳስብኦም ሃናጽን ኣወንታዊን ባህሪያዊ ለውጢ ዝድርኽ ትምህርትን ክንክንን ክወሃቦም ይግባእ። ገለ ካብቶም ነዞም ኣባ ላዕሊ ዝተጠቅሱ ክብርታት ንቆልዑ እነመሓላልፈሎም ኣገባባት እምበኣር ጽውጽዋያትን ዛንታታትን ኢዮም።, ጽውጽዋያትን ዛንታታትን ኣካል ልምድን ባህልን ናይ ሓደ ሕብረተሰብ ኢዮም። በዞም ኣገባብ እዚኦም ኣብ እነመሓላልፎ መልእኽቲ እንስሳታት ናይ ደቂ ሰብ ጠባይ ለቢሶም ዝተፈላለዩ ኣወንታውን ኣሉታውን ሳዕቤናት ገሊጾም ይምህሩና። ክንዲዝኾነ ተርጓሚ ብስእሊ ኣሰንዩ ነዛ ኣዘናጋዒትን መሃሪትን ዝኾነት መጽሓፍ ኣዳልዩ ናብ ኣንበብቲ ኣቅሪብዋ ዘሎ።, ብዛዕባ ክልተ መንእሰያት ፍቕሪን ካልኦት ማሕበራዊ ናብራ ተዘንቱ እቶም ፍቑራት ድሕሪ ነውሕ መሰናክላት ምሕላፎፍ ብቃል ኪዳን ልቢ ባህጊ ፍቑራት ክስመር እንከሎ እተዘንቱ መጽሓፍ’ያ።, እዛ መጽሓፍ መጽንዕታዊት መጽሓፍ’ያ ዝያዳ ድማ ኣብ ባህሊ ያታ ትግርኛ ዝዝውተር ማሰ፣ መልቀስ፣ ተባህለ፣ ኣብ ዝኽሪ ሕብረት ሰብ ዝጸንሐ ተኣካኪቡ ዝተሓትመት መጽሓፍ’ያ ብዝያዳ ከኣ ናይ ማሰኛ ነጋሽ ባይራኡ (ነጋሽ ሳግላ) ዝሓዘት’ያ። ናይ ኣስታት 37 ማሰኛታት ማሰን መልቀስን ኣቅርባ። ትሕዝቶ ናይቲ ማሰን መልቀስን ኣዝዩ መሳጥን ዘደንጹን ’ዩ። ንሓዘን ንሓጎስን ንዕርቕን ንመርዓ ንፍትሒ ኮታስ ንኩሉ መዳያት መነባብሮ ሕብረተሰብና ብኣዝዩ ረቒቕ መልእኽቲ ይመሓላለፍ ከምዝነበረ ተበርህ።, መጽሓፍ ስከም ብዛዕባ ሰብን ከባቢኡን ምዕባለኡን እትገልጽ መጽሓፍ’ያ ፣ ብዛዕብ ኣብ ልዕሊ ምድሪ ዝወረደ ሓደጋታት ማለት ምንቕጥቓጥ ምድሪ ፣ ስሕበት ምድሪ፣ ማግነትን ኣገልግሎቱን፣ ኣየር ፣ ኦዞን ፣ መቓልሕ ፣ሕልሚ ፣ ፍርሒ ፣ ትብዓት ፣ ሓይለ ቃል ባህርይ ስብ ፣ ምዕባለ ቅድመ ታሪኽ ፣ መዋእል እምኒ፣ምጅማር ሕርሻ ፣ ጉዞ ጠፈር ፣ ፍሉይ ባህሪ እንስሳታትን ቡቕልን ። ብተወሳኪ ሊቃውንቲ ዓለምና ሓጺር ታርኽ ህይወቶን ትገልጽ። ብሕጽር ዝበለ መጽሓፍ ስከም ሓንቲ ንእሽተይ ኢንሳይክሎፐድያ ትግርኛ ክትባሃል ትኽእል።, ትሕዝቶ መጽሓፍ ኣብ ክልሳት ጽሑፋት ኣመሪካዊ ጆን ራውልስ (a Theory of Justice) ከማኡ’ዉን ብቐንዱ ካብ vad är rättvisa  (ትርጉም ፍትሒ) ብስቬን ኡቭ ሃንስሶንስንን Rättvisa och mart (ፍትሕን ስልጣንን) ብኣንደሽ ኤህንማርክን ዝተተርጎመት ንፍትሕን ማሕበራዊ ምዕሩይነትን እተንጸባርቅ ትርጉም መጽሓፍ ኢያ።, ካብ ኣዲስ ኣበባ ናብ ሜዳ ቓልሲ ህዝቢ ኤርትራ ይጽንበራ ናይ ዝነበራ ደቀንስትዮ እተዘኻኽር ልብ–ወለዳዊት መጽሓፍ እያ። ቀንዲ ጠባይ ጽጌረዳ፡ ምስ ቦኽሪ ኣፍቃሪኣ ተስፋይ፡ ፈላሚ ናይ ምሳሕ ቈጸራ ጌራ ኽንሳ፡ ኣብታ ዕለተ ቖጸራ ግን ኣብዚኣ ነጠበት ከይተባህለት ትስወር። ወለዳ፡ ኣቶ ኣብርሃን ወይዘሮ ሓረጉን ርኹባት ወለዲ እዮም። ኣብቲ ዝውንንዎ ቤት ማእለማ ድማ ብዙሓት ሰራሕተኛታት ኣለውዎም። ናብራኦም፡ ብሰራሕተኛ ዝእለ ቤት እዩ። ኣብ ከምዚ ብምቾት ዝዓበየት ጽገረዳ፡ ምስ መሓዛኣ ገነት ከም ዝጠፍኣ ምስ ተፈልጠ፡ ወይዘሮ ሓረጉ ከምዚ በላ፡– ”ገነት ዝገነት ሕምምቲ፡ ጽጌረዳ ልኻይ ጤል ደኣ ኣበይ ክበጽሓ!” እቲ ነዚ ዝኸውን መልሲ፡ ሕመረት ትሕዝቶ ናይዛ መጽሓፍ እዩ።, ኣይንፈላለ ጭርሖ ናይታ ሓደ እስላምን ሓደ ክርስትያንን ኢድ ንኢድ እናተጨባበጥ ዝረኣዩላ ኣፈኛ ናይ ቀጽሪ ወይ ሰልፊ ናጽነት ኤርትራ ዝነበረት ጋዜጣ ”ሓንቲ ኤርትራ ወይ ዉሕዳ ኤረትረያ ኢዩ። ንኽብሪ እቲ ቃልሲ እቲን ንኽብሪ እቶም ንሓድነት ኤርትራ ምረትን መስዋእትን ኣሕሊፎምን ከፊሎምን ነዛ ሃገር እዚኣ ዘረከቡና ኣቦታትን ኣዴታትን ከኣ እዩ ”ኣይንፈላለ” ኣርእስቲ እዚ መጽሓፍ ኮይኑ ዘሎ።, ብ ሰር ኣርቱር ኮናን ዶይል  a Study in Scarlet ብዝብል ኣርእስቲ ዝተጻሕፈት ኮይና ኣብ ገበናዊ ስለያ ዝተመርኮሰት ፍቕርን ሕነ ምፍዳይን እተንጸባርቅ ልብ–ወለድ ኢያ።, “ወዲ ሰብ ኣብ ዝነብረላ ዓለም ራህዋ፣ ጸገም፣ ጸበባ ተመሊሱዉን ራህዋ ከምዘጋጥም እተረድእ ልብ-ወለድ መጽሓፍ እያ። እቲ ቀንዲ ገጸ ባህሪያት ካብ ገዛኢ /ንጉሳዊ/ ናይቲ ዓዲ ዝተወልደ ቆልዓ ቦኽሪ ዓመት ከኽብር እንከሎ  ካብ ካልእ ሃገር ሓያል ወራሪ መጺኡ ኣብቲ ዓዲ ብዙሕ ጉድኣት ከምዘዉረደ ኣቡኡን ቤተሰቡን በቲ ዕግርግር ከምዝሞቱ ፣ ንሱ ግን ብሓደ ኣገልጋሊኦም ዝነበረ ብሰረገላ ከም ዝኸደ ይሕብር። መዕቆቢ ሲኢኖም ኣብ ቤተክርስትያን ይሓድሩ ምንባሮም ፣ እቲ ሽግር ምስ ከፍኦም ነቶም ናይቲ ቤተክርስትያን ቤተ ክህነት ሓላዊ ሽግሮም ከም ዘካፈልዎም ይገልጽ።, ምጥፋእ ናይቲ ወዲ ንጉስ እቶም ወረርቲ ስለ ዝፈለጡ ብህዝቢ ንኽህደን ጋዜጣ ምዉጽኡ። እቶም ናይ ቤተክርስትያን ሓላፊ ነታ ጋዜጣ ምስ ኣንበቡ ከይቅተል ኢሎም ናብ ሓደ መዕበይ ዘኽታማት ከምዘእተዉዎ ሽሙ ከምዝቀየረ የረድእ። ዓብዩ ስራሕ ኣብ ፖስታ ቤት ከምዝጀመረ። ብመንፍዓቱ ተመሪጹ ኣብ ናይቲ ዓዲ ገዛኢ መልእኽተኛ ከምዝኾነ ምስ ጓል እቲ ገዛኢ ፍቕሪ ከምዝመስረተ። ፍቃድ ናይ ቤተሰብ ስለዘይብላ ተታሒዞም ከምዝጠፍኡ ሓንቲ ጓል ወሊዶም በዓልቲ ቤቱ ከምዝሞተት። ንዕኡ ካብቲ ቦታ ከም ገበነኛ ጌይሮም ከምዘዉጽእዎ ሰረገላ ሒዙ ይሰርሕ ከምዝነበረ። ሓደ ከታሪ ሓንቲ ቆልዓ ኣብ በረኻ ዓፊኑ ስለ ዝወሰደ ከምዘሕደጎን ኣብ ፖሊስ ከም ዘትሓዞን እታ ቆልዓ እንተረኣያ ጓሉ ኮይና ከምዝጸንሐት ብኡ’ዉን ቤተሰቡ ከምዝረኸበ ይገልጽ”።, እዚ መዝሙር ተጋዳላይ ተሰምዩ ዘሎ ናይ እኩብ ግጥምታት መጽሓፍ (ኣንቶሎጂ) ኣብ ቛንቛ ትግርኛ እቲ ቀዳማይ ካብ ዓይነቱ ከይኮነ ኣይተርፍን።, ደራሲ ዋላኳ እቲ ወስታ ልብ–ወለድ ኢሉ እንተሰየሞ እቲ ፍጻሜ ግን ናይ ሓቒ ምዃኑ ይገልጽ። ብዓቢኡ እቲ ታሪኽ ታሪኽ ጅግንነትን መስዋእትን ታሪኽ ሓበንን ኩርዓትን፣ ታሪኽ ዘይተጸዓድነትን ዘይተምበርካኽነትን፣ ታሪኽ ስራሕን ጥምረትን፣ ታሪኽ ስራሕን ጥምረትን፣ እንተላይ ታርኽ ፍቅሪ ኣብ ገድላዊ ህይወት ስለዝኾነ ንኽጽሕፍ ከምዘተባብዖ ይገልጽ።, ብሓፈሽኡ ኣብ ሰዉራ ዝነበረ ኣብ መንጎ ሞትን ህላወን ኣብ መንጎ ዓወትን ስዕረትን ትንፋስ ትልኽ እንዳበለት ፍቕሪ ከምተቛምትን ዝገጥሙ ዕንቅፋታትን ፊት ንፊት ገጢመን ከምዝቆራቆሳን መወዳእታ ዘይሉ ቁርቁስ ምዃኑን ኣብ መወዳእታ ግን ሓንቲ ክትዕወት ናይ ግድን ምዃኑን ተብርህ።, አዛ መጽሓፍ አዚኣ ንመንግስቲ ኢጣሊያ  ኣብ ኤርትራ ኣብ ዝጀመረሉ ክሳብ  መፈጸምቱ አተዘንቱ’ያ፣ ካብ ዝተፈላለዩ ጽሑፋት ካልአ ምንጭታትን ዝተረክበ ሓበሬታታት፣ መረዳአታታት፣ ምርኩስ ብምግባር ኢጣልያዊ መግዛአቲ  ኣብ ኤርትራ ፖለቲካዊ፣ ቁጠባዊ፣ ወተሃደራዊ፣ ማሕበራዊን ባህላዊን መደባትን ንጥፈታትን ጽልዉኡን ኣብቲ ሕብረተሰብ ኤርትራ፣ መልሰ- ግብሪን ትትርክ አያ።, አዛ መጽሓፍ ንምርምር አትዕድም’ያ። ብተወሳኪ ሓደ ንእሽተይ ፍጻመ ነጥበ መቀይሮ ክኸውን ከም ዝኸል ኣብነት ታሪኽ ሓደ ኢጣልያዊ ሚስዮናውን(ጁሰበ ሳፔቶ) ክልተ መራሕቲ ቀቢላን (ስልጣን ሓሰንን ስልጣን ኢብራሂምን)ዝተገብረ ርክብን ውዕልን ንኤርትራ ንልዕሊ ፍርቂ ዘመን ኢጣልያዊ መግዛአቲ ዘከተለት ህሞት ምንባራ ተብርህ።, ዩኒሴፍ ንዓለማዊ ድሕነት ህጻናት ኩሉ ግዜ ቀዳምነት ኢዩ ዝህቦ። ከም ኣካል ናይ’ዚ ድሕነት ህጻናት ዓለም ብሓፈሻ ኤርትራዉያን ህጻናት ድማ ብፍላይ ንምርግጋጽ ኣብ እንገብሮ ጻዕሪ ድማ ዩኒሴፍ ኣስመራ ”ሓቅታት ህይወት” ከም መበገሲ ብቛንቛታት ኤርትራ ተተግሪ`ሙ ኣመሓላለፍቲ መልእኽትታት ጥዕና ክጥቀሙሉ ምእንቲ ዝተዘርግሐ ኢዩ።, ሓቅታት ህይወት ዛጊት ብ176 ቛንቛታት ተተርጒሙ ድሕነት ህጻናት ስድራቤታቶምን ንምርግጋጽ መልእኽትታት ጥዕና ኣብ ምትሕልላፍ ኣዝዩ ሓጋዚ ኮይኑ ተረኺቡ’ሎ ።, ታሪኽን ህሉዉ ሕግታት ሰደቓ ቴንስ ይርከባ። እዛ መጽሓፍ ብቐሊል ኣገባብ እተዳለወት ኮይና ብዘይ ሓጋዚ ክንጥቀመላ ንኽእል።, መቅድምን ኣርእስትን ትሕዝቶ መግለጺ የብላን ኮይኑ ግና ሽዱሽተ ሓጸርቲ ዛንታታት ናይቲ ዉሩይ ሩስያዊ ኮኸብ ፈጠራዊ ስርሓት ብቛንቛ እንግሊዘኛ ገለ ክፋሉ ሓቚፋ ትርከብ። ምስ ገስጋሲ ማሕበራዊ ስነ–ሓሳብ ዝተተሓሓዙ መሰትቲ ዛንታታት ዝተሓሓዙ ኢዮም።, “ብዛዕባ ሕጊ መዉስቦ፣ ሕጸ፣ መርዓ፣ ምልሶትን ኣኽብሮ ወለድን እንካብ መጽሓፍ ቅዱስ እተዋጽአ፣ ምኽባርን ምዕዶን ቃል-ኪዳን ክሳብ ግዜ መዋእል መታን ክጸንዕ ትእዛዛት ኣምላኽ ምሕላዉ ኣድላይ ምዃኑ ትገልጽ መጽሓፍ እያ”።, “እዚ ካብ ቡቅሊ ክሳብ ቀዉዒ “እተባህለት መጽሓፍ ንደቂ ሰብ ካብ ሕጻንነቶም ጀሚሮም ክሳብ ጊዜ እርጋኖም ባህሪያቶም ዘመዛዝንሉ ዘመን ዘረድእን ዘዘንብሉሉ ዓላማን ዚሕብር ኢዩ። ሰብ እዉን ከም ተኽሊ ኦም ይዕምብብ ይፈሪ ይቅምስል ይነቅጽ ይረግፍ ምዃኑ የረድእ”።, “ብዛዕባ ትእዛዝ እግዚኣብሐር ኣብ ኢትዮጵያ ከመይ ኢሉ ከምዝሕሎ ትገልጽ። ከምኡ እዉን ኣብ ኢትዮጵያ ዘሎ በብዓይነቱ ምትሕግጋዝን ግብረ- ሰናይን ኣብ መነባብሮ ዘጋጥሙ ከም ቀብሪ፣ ሕጸ ካልኦትን ምስ ስነ -ስርዓቶም ተጠቒሱ ተጻሒፉ ይርከብ”።, “ብዛዕባ መዉስቦን መርዓን ኩለን ኣዉራጃታት ኤርትራ ብሕጽር ዝበለ ተኣኪቡ ይርከብ። ብሓፈሻ ስርዓት ሓጸን መርዓን ኣዉራጃታት ከበሳ ፣ ኣገባብ መርዓ እስላም ኤርትራ፣ ዘመናዊ መርዓ ዘስዕቦ ጸገም ፣ ኣብ ከተማ ዝግበር ዉራይ መርዓ ርእይቶ ሒዛ ትርከብ”።, “እዛ መጽሓፍ እዚኣ ተባህለን ተገብረን ዝብል መንገዲ ተረትን ጽዉጽዋይን ዝሓዘት ኢያ። ብተወሳኺ ድማ ሓደ ሓደ ለባማት ጀጋኑን ባህልን ግብርን ብሓጺር ዘመልክት ኣዉሎን ማሰን መልቀስን ይርከብ። ኣብ መጨረሽታ ናይታ መጽሓፍ ሕንቅልሕንቅሊተይ ምስላታትን ምሳሌን ሒዛ ኣላ”።, “ከምቲ ኣብ ኣርእስቲ ዘሎ ብመዓር ኣይኮነትን እትዛረብ ብዛዕባ እቲ መግቢ ኣእምሮ ዝኾነ ንባብ ኢዩ። ወግዕን ሰሓቅን ሓደ ካብቶም ዓበይቲ ክፍሊ ንባብ ምዃኑ ትገልጽ ብናይ ደቂ ወጻኢን ደቂ ሃገርን ዝዝዉተሩ ወግዕታት ጽዉጽዋይ ሓጸርቲ ልብ-ወለድ ብሓደ ጠርኒፋ ዝተጻሕፈት መጽሓፍ ኢያ። ካብ መጽሓፍቲ እንግሊዝ ጣልያንን እተጻሕፉ ናብ ቛንቛ ትግርኛ እተተርጎመት ኢያ”።, “ኣብ በበይኑ ጊዜ ናይ 1957 ዓ.ም እተደርሰን እተራእየን ትምህርታዊን ባህላዉን ትያትራት /ተዋስኦታት ጠርኒፋ ዚሓዘት መጽሓፍ ኢያ። ብዛዕባ ሃብቲ ሹመት ሓይሊ ወዘተ…ሓላፊ ምዃኑ ይጠቅስ ። ኣብ ጊዜ ንእስነት ክትጋገ ዉዒልካ ሓዲርካ ክትርድኦም ዝግብኡኻ ነገራት ከም ዘለዉ እተረድእ ኢያ”።, “ጥንታዊ ናይ ሃገር ባህሊ ማሕበራዊ ናብራ ዘንጸባርቅ ምስላታት ዝሓዘት መጽሓፍ እያ”።                                                      ኣ.ነ, “ዝተፈላለዩ ሓጸርቲ ልብ-ወለዳት ጽዉጽዋያትን  ዋዛ ምስ ቁም ነገርን ሒዛ እትርከብ መጽሓፍ እያ”።, “እዛ “ንስኻን መሬትካን እትብል” መጽሓፍ ትሕዝቶኣ ናይ ሞራል ትምህርቲ እትህብ መለበምን መአረምን መጠዓስን መጸናንዕን ዝኾነ ሓሳባት እትህብ መጽሓፍ ኢያ። ወዲ ሰብ ተስፋ ክቆርጽ ከምዘይብሉ መሬተይ እንታይ ክትገብረለይ ኢያ ክብል ዘይኮነስ ንመሬተይ እንታይ ክገብረላ እየ ክብል ከምዘለዎ እትገልጽ፣ ሰሪሑ ክሓልፈሉ ከምዝኽእል ትሕብር ምዕዶ እትህብ ኢያ”።, “ዝተፈላለዩ ዛንታታት ጽዉጽዋያት ልብ-ወለድ ንመዘናግዒ ተባሂሉ ዝቀረበ 108 ወግዕታት ዝሓዘት መጽሓፍ ኢያ”።, ወንጌል ቅዱስ ናይ ጎይታናን መድሓኒናን ኢየሱስ ክርስቶስ። ኣስመራ፣ብማሕተም ሚስዮን ስዌደስ፣1960 ዓ.ም. Zdravlje je nivo funkcionalne i metaboličke efikasnosti živog organizma. Historija. ሓዳስ ትርጉም መጽሓፍ ብትግርኛ.pdf - dirzon English አማርኛ Français العربية Book of the day 100 points ሓዳስ ትርጉም መጽሓፍ ብትግርኛ.pdf by: telegram | 1752 KB | 16-02-2021 | 151 reads | 289 downloads Report abuse Open the book here https://t.me/TigrignaBookClubs ሓዳስ ትርጉም መጽሓፍ ብትግርኛ hhaadaase teregume matsehhaafe betegerenyaa Type above and press Enter to search. ንዝብል’ዩ። ሕ/መ ኣመሪካ ዝዓለወተን ዝተፈላለየ ሃገራት ማለት ሃዋይ፣ ኩባ፣ ፖርቶኮ፣ ፊሊፒኒስ፣ ኒካራን ሆንድራስ ኢራን ጋቲማላ፣ ደቡብ ቨትናም፣ ቺለ፣ ግሪናዳ፣ ፓናማ ኣፍጋኒስታን ዒራቅ ተብርህ።, አዛ መጽሓፍ ኣብ ታሪኽ መድረካዊ ስነ ጥበብ ኤርትራ 1940 ክሳብ 1980 ዘሎ ታሪኽ ስነጥበብ ኤርትራ ተዘንቱ፣ ኣብ መድረክ ኣብ መንጎ ዝቐርቡ ብፍላይ ኣብ መድረኻዊ ስነ ጥበብ ኤርትራ ዘድሃቡ ሓጺር ሓበሬታ ‘ያ ተብርህ፣ብዛዕብ ትያትር ፣ባህሊ፣ ሙዚቃ (ባህላዊን ዘመናዊን) ኣበርክቶ ሃይማኖታዊያን ትካላት ኣብ ስነ ጥበብ ኤርትራን ገለ ብዛዕባ ስፖርትን ካልእን ትገልጽ መጽሓፍ’ያ።, ጉዕዞ ካብ ናቕፋ ናብ ናቕፋ፣ እዛ መጽሓፍ እዚኣ ብዛዕብ እቲ ከተማ ናቕፋ ሓራ ንምግባር ብህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ ምስ ስርዓት ደርግ ዝተካየድ መሪር ጥምጥምን ስውራ ኤርትራ ንሰራዊት ኢትዮጵያ ካብ መብዛሕተን ከተማታት ጸራሪጉ ንኣስመራ ኣብ ምሉእ ከበባ ኣእትዩ፣ ናጽነት ሎሚ ዶ ጽባሕ ኣብ ዝበሃለሉ መድረኽ ብዛዕባ’ቲ መጠነ ሰፊሕ ምትእትታው ሕብረት ሶቬት ካልኦት ተሓባበርታን ሃገራት ምስ ስርዓት ደርግ ብምውጋን ብስንኪ እዚ ካብ ኣፍደገ ኣስመራ ናብ ዕርድታት ናቕፋን ኪንኡን ዝስዓበ ስትራተጂካዊ  ምዝላቕን እትትርኽ’ያ። ብተወሳኪ ስትራተጂካዊ ምዝላቕ ነቲ ዝተፈጥረ ሓዲሽ ሚዛን ሓይሊ ብከመይ ናብ ረብሓ ስውራ ኤርትራ ከምዝተቐየረ ኣብቲ ጸልማት ዝነበረ ተስፋን ንሒንን ተጻዋርነትን ተወፋይነትን ተጋዳላይን ህዝብን ተበርህ።, ሕጊ ናይ ለጎን ጭዋን። ጥንቲ ዝነበረ እተሓደሰ ኣብ ዋዕላ ማይለሓም ብግቡእ ስምምዕ እተጻሕፈ። ኣስመራ፣ብማሕተም ካቶሊካዉያን፣1910 ዓ.ም.19 ገጽ።, እዛ መጽሓፍ ‘ዚኣ ኣብ ታርኽ ዝተመርኮሰ መጽናዕታዊ ጽሑፋት’ያ። ብዛዕባ ቀዳማይ ክፋል መድረኽ ፈደረሽን ትገልጽ። ናይ ሕቡራት መንግስታት ብይን ንፈደረሽን ኤርትራ ምስ ኢትዮጵያ፣ ድሕሪ ባይታ ናይቲ ብይን (390 A(V) ተብርህ። ምስሕሓብ ማቲዮንሶ ምስ ምምሕዳር ኤርትራ፣ ክትዕ ፖለቲካዊ ማሕራት ኤርትራ፣ ምቋም ባይቶ፣ ምጽዳቕ ሕገ መንግስቲ፣ ምትካል ስርዓተ ፈደረሽን፣ ምቋም መንግስቲ ተድላ፣ ውድቀትን ምውራድን ተድላ ካልኦት ሓቐኛ ዛንታታት ዝሓዘት መጽሓፍ’ያ።, (1520) ፣እታ “Expedition of Portuguese Embassy into Abyssina” ብዝብል ኣርእስቲ ብ1520 ብኣባ ፍራንቸስኮ ኣልቫረዝ ዝተጻሕፈት፣ እዛ መጽሓፍ እዚኣ ብዛዕባ ምድሪ ባሕሪ ነጋሲ እትገልጽ መጽሓፍ ‘ያ። 34 ምዕራፋት ናይዛ መጽሓፍ ብፍላይ ኣባ ፍራንቸስኮ ኣልቫረዝን ብጾቱን ኣብ ምድሪ ባሕሪ ዝፈጸምዎ ጉዕዞ ኣቢሲንያ ተጠቓልላ፣ መጽሓፍ’ያ።ኣብቲ እዋን ‘ቲ ኤርትራ ብእንስሳ ዘገዳምን እንስሳ ዘቤትን ኣገራብን ሃብታም ከምዝነበረትን ህዝባ ተቐባሊ ጋሻን ስዓብቲ ክልቲኡ ሃይማኖታት (ኣመንቲ ክርስቲያንን  ኣመንቲ ምስልምናን) ብስኒት ይነበሩ ከምዝነበሩን፣ እቶም ኣመንቲ ምስልምና ነቶም ኣሕዋቶም ኣመንቲ ክርስትና ንጸሎት ዝኸውን መስጊድ ከምዝሃብዎም ትገልጽ።, እዛ መጽሓፍ 37 ሓቀኛ ሓጸርቲ ዛንታታት ብዛዕባ ህይወት ገድልን ተጋደልትን ብኹሉ ሽነካቱ እትገልጽ መጽሓፍ’ያ፣ ዝኽርታት ገድሊ ኣብ ህዋን ብረታዊ ቃልሲ ኤርትራ  ባህላዊ፣ ማሕበራዊ፣ ፖቲካውን ወታኣደራውን ግጥማትን ብሕጽር ዝበለ ብመልክዕ ሓጽርቲ ዛንታታት ማለት ዘገርሙን ዘንብዑን ዘስተንትኑን፣ ተወፋይነትን ግርህነትን ኣብ መሪሪ ኩነታት ዘሎ ተጸዋርነትን ሓጎስን ፍቕሪን እተዘንቱ፣ መጽሓፍ’ያ።, ብዛዕባ ሓደ ገርጊሽ ዝበሃል ኤርትራዊ ኣብ ከባቢ መንደፈራ ዝውለድ ብስንኪ መገዛእቲ ኢትዮጽያ ንኤርትራ ። ካብ ሃገሩ ተባሪሩ ኣብ ሃገራት ኣፍረቓ ፣ ኣስያ ፣ ኤውሮፓን ሃገራት ጋልፍ ዝገበሮ ነውሕ ጉዞ 50 ዓመት እትትርኽ ኣብ ሓቐኛ ታሪኽ ተሞርኪሳ ዝተጻሕፈት’ያ።, ኣብ መጋቢት 1988 ኣብ ግንባር ናቕፋ ዓሪዱ ንዝነበረ “ናደው እዝ” ተባሂሉ ዝጽዋዕ ዓቢ ክፋል ሰራዊት መግዛእቲ ኢትዮጵያ ፣ኣብ ፍጹም ከበባ ብምእታው ዝተካየደ ደምሳሲ ቀለቤታዊ መጥቃዕቲ፣ ብወርቃዊ ቅያታት ዝተመልአ ታሪኽ ብረታዊ ተጋድሎ ህዝቢ ኤርትራ ከም ነጥበ-መቐይሮ ዝጥቐስ፣ ዓቢ ስትራጂያዊ ኣገዳስነት ዝነበሮ ፍጻሜ እትትርኽ መጽሓፍ’ያ። ብመጠኑ ቅድሚ ምድምሳስ “እዚ ናደው” ምድምሳሱ፣ ስራዊት ህዝባዊ ግንባር ሓርነት ኤርትራ ቅድሚኡ ዘካየዶ ምርብራብ እቲ ዝነውሐ ዝበርተዐን ጽንዓት ዝሓተተ ምበሩ ትትርኽ።, እዛ መጽሓፍ ንኣራርባብዓ (መፍረ) ንህቢ ብዘመናዊ መገዲ እተብርህ መጽሓፍ’ያ። ኣብ ሓደ ሓደ ምዕራፋታ ዕሙቕ ዝበለ መብርሂ ትህብ።. ኣዋጅ ቁ.117/2001 ቅረጽ መሸታን አክሳይዝን ቑ.64/1994 ንምምሕያሽ ዝወጸ.
Malade Des Nerfs Comment Se Soigner,